Erromatar tropa laguntzaileak

Erromatar tropa laguntzaileak (latinezko auxilia) erromatar hiritar ez ziren soldaduz osatutako erromatar armadako unitateak ziren. Helburu nagusia erromatar hiritarrek esklusiboki osatutako legio erromatarrei laguntzea zen, eta, era berean, zeregin garrantzitsua izan zuten gerretako landa-borroken osagarri ziren errepresio-, harrapaketa- eta jorratze-lanetan. Kristo aurreko 30. urtetik 284. urtera arte borrokatu ziren printzealdian. Haien kopurua aldatu egin zen Inperio garaian, pixkanaka handituz. K.o. 70. urte inguruan, hartara Vespasiano agintean zegoela, gudaroste laguntzaileek legioek zituzten infanteriako soldaduen kopuru bera zuten, eta, gainera, armada erromatarrari zalduntzaz eta arkutegi edo zalditeria arin gisa espezializatutako tropez hornitzen zizkioten, bai eta bestelako jazarle batzuez ere. II. mende inguruan, tropa osagarriak indar militar erromatarraren bi heren inguru ziren.

Tropa laguntzaileak peregrinien artean errekrutatzen ziren normalean; hau da, erromatar inperioko probintzietako biztanleen artean, erromatar hiritarrak ez zirenak (inperioaren biztanle gehienak I. eta II. mendeetan).^[1] Laguntzaileak barbaroen artean ere biltzen ziren (latinez, barbari), Inperiokoak ez ziren lurraldeetako biztanleek jasotzen zuten izena.

Tropa ez-italikoen multzoekin hasi ziren sortzen eta garatzen tropa laguntzaileak, zalduntzakoak bereziki, erromatarrek nahiago baitzuten infanteria soldadu izatea. Erromatar Errepublikaren garaian dagoeneko, legioekin batera borrokatu ziren, eta K.a. 200. urtetik aurrera tropa mota horien kopurua handitu ziren. Garai artan behin behineko errekrutatzeekin osatzen ziren tropa horiek, baina Julio-klaudiotar dinastiaren gobernuak egitura homogeneoko armada iraunkor bihurtzeko aukera gauzatu zuen; ekipamendu estandarra eramaten zuten eta zerbitzu baldintza egonkorrak eman zizkieten. Horrela lortu zuten dinastiaren azken urteetan legionarioen eta laguntzaile gehienen artean alde handirik ez egotea entrenamenduari, ekipamenduari edo gaitasun militarrari dagokionez.

Errejimendu laguntzaileak jatorrizkoa ez zuten bestelako probintzietara bidaltzen zituzten ia beti. Unitate askotako erregimentuen izenak K.o. IV. mendearen bukaera arte iraun zuten, baina ordurako unitateak aldatu egin ziren tamainari, egiturari eta kalitateari dagokienez.

1. ↑ 75. urte inguruan italiko guztiak erroamtar hiritarrak ziren, baia eta, ziurrenik, Galia hego-ekialdeko eta Hispania hegoaldeko herritar gehienak. Mugetako probintzietan, bataz bestekoa askoz baxuagoa zen, nahiz eta gero eta gehiago izan. Mattingly historialariak iritzi du Britania probintziako hiritar erromatarrak 100. urte inguruan, herritara guztien % 3 besterik ez zirela.